Beste mensen, van harte welkom op dit eerste concert van alweer de derde ‘Zomerconcerten Dongen’. We hopen dat het een lange traditie mag worden: buiten de zomer met bier en binnen de koelte van de kerk met mooie muziek!

Deze middag staan twee semi-professionele ensembles voor u klaar: het koperkwintet ‘Stuiver’ (leuk gevonden, want ‘stuiver’ is een muntje van 5 cent en is ook gemaakt van koper…) en het ‘Kamerkoor Zuid’, voor de trouwe zomerconcertbezoeker geen onbekende. Ik ben Hans Kimenai en mag u tijdens dit concert figuurlijk bij de hand nemen om u wat weg wijs te maken door het programma.

Laten we daarom maar beginnen. Ik wens de uitvoerenden veel succes en u als luisteraar veel genoegen!

Het concert werd geopend met de ‘Wiener Philharmoniker Fanfare’ van Richard Strauss, uitgevoerd door Stuiver en Rick Muselaers aan het Rütter-orgel. Strauss schreef het stuk in 1924 ter gelegenheid van het eerste “Ball der Wiener Philharmoniker”. Rick Muselaers bewerkte de Fanfare, die eigenlijk voor maar liefst 22 koperblazers en 2 paukenisten is geschreven, voor 5 koperblazers en orgel. En de ruime, fraaie akoestiek van deze kerk hielp, zoals u heeft kunnen horen, ook een handje. 

Inmiddels (of ondertussen) heeft Stuiver zich naar beneden verplaatst. Stuiver bestaat uit vijf koperblazers spelend in de gangbare bezetting van het koperkwintet: twee trompetten, een hoorn, een trombone en een bastuba. Stuiver heeft vandaag grotendeels bewerkingen of arrangementen op het programma: muziekstukken die oorspronkelijk voor een andere bezetting zijn geschreven en dus nog moeten worden aangepast om ze speelbaar te maken voor het koperkwintet. Op deze manier kan, zoals ook vandaag zal blijken, toch een zeer groot repertoire met muziek uit meerdere eeuwen worden opgebouwd. 

Voor het vervolg van het programma gaan we terug naar het Engeland van de 16e eeuw, een bloeitijd in de Engelse muziekgeschiedenis. Het gaat dan in het bijzonder om de instrumentale muziek - ‘The Fruit of Love’ van Anthony Holborne is hier een aardig voorbeeld van – en het madrigaal. Het madrigaal is een niet-religieus lied voor een kleine zangbezetting van 3 tot 6 stemmen en werd eind 16e eeuw in Engeland uitermate populair. Een van de ware meesters van het madrigaal was Thomas Morley. Van hem hoort u het wat ondeugende liedje ‘I love, alas, I love thee’. 

Ook Engels, maar van iets latere datum is Rhosymedre van Vaughan Williams, de componist die als geen ander het prachtige Engelse landschap op muziek weet vast te leggen. Voor dit werk gebruikte hij een 19e-eeuwse melodie en bewerkte het voor orgel. Het werk klonk onder meer op de begrafenis van princess Diana, als ook op de beide bruiloften van haar zoons. En eerder dit jaar was het – wellicht als bijzondere boodschap? – ook op de begrafenis van Prince Philip te horen.  

Het eerste deel van dit concert zal door Stuiver worden afgesloten met ‘Air pour les trompettes’ van Johann Sebastian Bach. Verrassend genoeg schreef Bach het alleen niet voor trompetten of andere koperblazers, maar is het een deeltje uit één van zijn concerten voor klavecimbel. Maar je gaat je dan toch afvragen hoe het dan wel met trompetten klinkt. Doorslaggevend uiteindelijk was het ontbreken van een klavecimbel in het verder zeer uitgebreide instrumentenassortiment van deze kerk. Dan toch maar met koperblazers….

Toelichting Poulenc: 

Centraal in dit concert staat een koorwerk van allure en pas ruim een halve eeuw oud. Gecomponeerd door de Franse componist Francis Poulenc. Tien jaar geleden voerde harmonie Aurora in deze kerk ook al een werk uit van dezelfde componist: het concert voor strijkers, pauken en orgel. En nu dus het al even beroemde ‘Gloria’. Geschreven voor sopraansolo, koor en orkest. Dat orkest hebben we niet in huis en deze lastige taak wordt vanmiddag door Frans Bullens vervuld op het orgel.

Het grote werk van Poulenc is bijzonder afwisselend, van zeer speels, soms ordinair tot uiterst gevoelig met prachtige sferen. Daarbij stelt het werk hoge eisen aan de koorzangers en de solist, om dus maar te zwijgen over de begeleiding én de registrante die steeds maar weer de knopjes moet indrukken en weghalen én de blaadjes moet omdraaien.

Maar dat alles wordt door dirigent Rick Muselaers in prima banen geleidt.

Voor mensen die dit werk niet kennen zal het soms wat vreemd overkomen, maar gelukkig schrijft Poulenc de muziek op die manier dat er altijd weer punten zijn waar de luisteraar weer kan aanhaken.

​